عشق . . .

باسمه الأعلی

با سلام؛

چند وقت پیش، کتابی خوندم با عنوان «خمسه آل عشق»، ـ هدیه ای بود از طرف یکی از اساتید دانشکده به تعدادی از بچه ها، که این حقیر هم در بینشون بودم؛ ـ مطالبش بسیار زیبا و سوزناک بود، برای همین قصد کردم مطالبش رو برای شما هم بنویسم، تا شما نیز چون شمع، بسوزید و آب شوید؛

سعی خواهم کرد هر روز عنوانی از مطالب رو براتون بزارم و امروز با مطالب جلد کتاب و مقدمه اش شروع کردم، و ان شاء الله با عنایات خاندان کرم علیه السلام و دعای شما بزرگواران، بتونم تا آخر پیش برم؛ و توصیه می کنم حتماً به طور مستمر مطالب رو بخونید؛

در این کتاب، نگاهت به عشق، چنان خواهد شد، که دیگر همه چیز را در پرتو آن می بینی و چنان عشق را مقدس و پاک خواهی یافت، که تمام عشق های زمینی را در ظلال میبینی، و . . .

 

عشق از حب ذات کردگار ناشی می شود و از پرتو این عشق بود که موجودات در عالم ملک و ملکوت آشکار شدند، به قول حافظ:

  در ازل پرتو حسنت زتجلی دم زد         عشق پیدا شد و آتش به همه عالم زد

اما کیفیت تجلی به اسماء الهی مربوط می شود، زیرا این اسماء و صفات هستند که میل فصل و جدایی و ظهور و آفرینش را دارند. ماجرا این گونه بود که، اسماء الهی نزد حضرت عشق می آیند و . . .

خمسه آل عشق

عشق پیام صفات را برگرفت و سراسیمه به محضر حضرت ذات آمد و رخصت طلبید.

او را اذن دادند تا پیام صفات را اظهار کند. عشق پس از تعظیم و تشریف ادب گفت: . . .

 

مؤلف: دکتر اسماعیل منصوری لاریجانی

 

بامقدمه: حضرت استاد علامه حسن زاده آملی

 

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمنِ الرَّحِیمِ‌

الْحَمْدُ لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِینَ‌

در طلیعه رساله ی گرانقدر «خمسه آل عشق» اثر شایسته و پایسته و خواندنی و ماندنی جناب دکتر منصوری لاریجانی – أیّده الله سبحانه بإلقاءاته السبّوحیّته- یک کلمه از کتابم به نام «هزار و یک کلمه» را که در عشق عفیف نوشته ام، به حضور مبارک از باب درایت و اصحاب ولایت تقدیم میدارم، و توفیقات روز افزون همگان را در راه اعتلای به عشق حقیقی با حقیقۀ الحقائق خدای سبحان، و ارتقای به فهم خطاب محمّدی –صلی الله علیه و علی آله و سلّم- قرآن فرقان که «یهدی لِلّتی هی أقوم» مسألت دارم:

«کلمه- خواجه طوسی در شرح فصل هیجدهم نمط هشتم اشارات، عشق را چنین تعریف کرده است: «والحبّ إذا أفرط سمِّی عشقاً» یعنی محبّت که به غایت رسد عشق است. و اگر خواهی آن را ألفت بنامی هم روا است، و در آیات الفت قرآن تدبّر شود.

پیچک را بتازی «عَشَقه» گویند، و همچنین در فرهنگ فرانسه «Lier» به معنی بستن و پیوستن است، و پیچک را چون سخت به درخت می پیوندد لی ئِر «Lierre» گویند، که در اصطلاح صرف عربی «کثرۀ المبانی تدلّ علی کثرۀ المعانی»، و به همین مناسبت عاشق را «لی ئِر» خوانند.

دیدی که چگونه پیچک سخت درخت را در بر می گیرد، در باب عبادت اصول کافی (ج2-ص68-بتصحیح و اعراب این کمترین) از امام صادق علیه السلام، روایت شده است که آن حضرت فرمود: «قال رسول الله- صلّی الله علیه و علی آله و سلّم- : أَفْضَلُ‏ النَّاسِ‏ مَنْ عَشِقَ‏ الْعِبَادَةَ فَعَانَقَهَا وَ أَحَبَّهَا بِقَلْبِهِ وَ بَاشَرَهَا بِجَسَدِهِ وَ تَفَرَّغَ لَهَا فَهُوَ لَا یُبَالِی عَلَى مَا أَصْبَحَ مِنَ الدُّنْیَا عَلَى عُسْرٍ أَمْ عَلَى یُسْر» بهترین مردم کسی است که عاشق عبادت است و آن را در آغوش کشد و در دل دوست دارد و با تن آن را انجام دهد و برای آن خود را فارغ سازد (دل به کار دیگری مشغول نسازد) چنین شخصی باک ندارد که در دنیا به سختی زندگی کند یا در رفاه باشد.

نصر بن مزاحم منقری کوفی در کتاب صفّین گوید که أمیرالمؤمنین امام علی علیه السلام در مسیر صفّین چون به نینوی رسید توقّف کرد و بدانجا اشارت نمود و فرمود : « هذا مناخ رکّاب و مصارع عشّاق، لا یسبقهم من قبلهم و لا یلحق من بعدهم»، [در این حدیث کلمه عشّاق ذکر شده که جمع عاشق است، و معشوق این عاشق حق سبحانه و تعالى است. (منهاج النجاح فی ترجمة مفتاح الفلاح،مقدمه‏2،ص:86)] و همین عبارت از امام باقر علیه السلام نیز روایت شده است. و حکیم نظامی –قدّس سرّه- به نظم فارسی چه خوش فرموده است:

عشقی که نه عشق جاودانی است             بازیچه شهوت جوانی است

عشق آینه بلند نور است                     شهوت ز حساب عشق دور است

در خاطر هرکه عشق ورزد                                عالم همه حبّه ای نیرزد

چون عاشق را کسی بکاود                              معشوق از او برون تراود

چون عشق بصدق ره نماید                            یک خوبی دوست ده نماید

مرحوم سیّد نعمت الله جزائری در انوار نعمانیه بسیار خوب از عشق بحث فرموده است.

و در دیوان این کمترین حسن حسن زاده آملی در پایان قصیده ای آمده است (ط2- ص72):

عشق سرچشمه فیض ازلی است                        فاعل و غایت اصل ایجاد

عشق سرسلسله املاک است               عشق سرخیل نبات است و جماد

عشق هم عاشق و هم معشوق است           عشق مبدأ بود و عشق معاد

منتهی همّت عقل است که این                          کاخ عالم نبود بی استاد

عشق بی پیر بر آورد خروش                   که جهان یکسره است عشق آباد

«حسن» از دوش شد عشق آبادی              بجز این نام و نشانیش مباد».

مزید توفیقات حضرت آقای دکتر منصوری لاریجانی – دامت برکاته- را در نشر معارف اصیل انسانی،وارتواء از مناهل آیات و سور قرآنی از فیّاض علی الإطلاق خدای متعالی مسألت دارم.

قم حسن زاده آملی 12/12/1387 هـ ش.

 

در شب عاشورا، عشق مهمان امام حسین علیه السلام می شود. در بزم سلحشوران، سفره ای گسترده از نوری میبیند که صورت دلدار، بی پرده در آن می درخشد و در آن بزم عارفانه، صدا و سوز و ساز، آهنگ نماز امام حسین علیه السلام بوده است. تکبیر امام با قیام عرشیان همراه بوده است. ساکنان عالم ملکوت، مفتون ذکر و مناجات ولی اعظم خدا بودند، شب خیره خیره نگاهش را بر ناله ی آنان دوخته بود.

هر جوان این قافله، در گوشه ای تنها نشسته و دست از هستی و جان نشسته، به ذکر  یا رب، یا رب، مشغول است، دیده ی هر یک، از اشک شوق تر، و دل در ترنم وصال دلبر بود و نغمه دل انگیز قرآن با آه هر یک، دمساز شده بود.

در این فضای معنوی و عرفانی، عشق نزد مولایش رسید و زانوی ادب بر زمین کوبید، تا شرح حال او را بنویسد.اما امام حسین علیه السلام به عشق فرمود: برای فردا خود را آماده کن و برای نگارش حماسه ی من در دفتر روزگار، نزد آموزگار عشق، زینب کبری علیها السلام برو، زیرا اوست که فنون عاشقی را انشاء و خون نامه را برای شهیدان امضاء می نماید و راه بعد از شهادت را در اسارت او طی نما و ناله ی او را نوای نی کن.

 

ادامه مطالب رو، ان شاء الله، فردا براتون می زارم . . .

یاعلی؛