حق مادر...

حقوق خویشاوندان‏

فَحَقُّ أُمِّکَ فَأَنْ تَعْلَمَ أَنَّهَا حَمَلَتْکَ حَیْثُ لَا یَحْمِلُ أَحَدٌ أَحَداً وَ أَطْعَمَتْکَ مِنْ ثَمَرَةِ قَلْبِهَا مَا لَا یُطْعِمُ أَحَدٌ أَحَداً وَ أَنَّهَا وَقَتْکَ بِسَمْعِهَا وَ بَصَرِهَا وَ یَدِهَا وَ رِجْلِهَا وَ شَعْرِهَا وَ بَشَرِهَا وَ جَمِیعِ جَوَارِحِهَا مُسْتَبْشِرَةً بِذَلِکَ فَرِحَةً مُوَابِلَةً مُحْتَمِلَةً لِمَا فِیهِ مَکْرُوهُهَا وَ أَلَمُهَا وَ ثِقْلُهَا وَ غَمُّهَا حَتَّى دَفَعَتْهَا عَنْکَ یَدُ الْقُدْرَةِ وَ أَخْرَجَتْکَ إِلَى الْأَرْضِ فَرَضِیَتْ أَنْ تَشْبَعَ وَ تَجُوعَ هِیَ وَ تَکْسُوَکَ وَ تَعْرَى وَ تُرْوِیَکَ وَ تَظْمَأَ وَ تُظِلَّکَ وَ تَضْحَى وَ تُنَعِّمَکَ بِبُؤْسِهَا وَ تُلَذِّذَکَ بِالنَّوْمِ بِأَرَقِهَا وَ کَانَ بَطْنُهَا لَکَ وِعَاءً وَ حَجْرُهَا لَکَ حِوَاءً وَ ثَدْیُهَا لَکَ سِقَاءً وَ نَفْسُهَا لَکَ وِقَاءً تُبَاشِرُ حَرَّ الدُّنْیَا وَ بَرْدَهَا لَکَ وَ دُونَکَ فَتَشْکُرُهَا عَلَى قَدْرِ ذَلِکَ وَ لَا تَقْدِرُ عَلَیْهِ إِلَّا بِعَوْنِ اللَّهِ وَ تَوْفِیقِهِ‏.(تحف العقول؛ ص263)

حق مادر این است که بدانى جایى ترا (نگه داشته و) جابجا کرده (رحم) که هیچ کس دیگرى را در آنجا حمل نکند، میوه‏اى از دلش به تو خورانده که هیچ کس به دیگرى نخوراند. گوش، چشم، دست، پا، مو، پوست و (خلاصه) همه اعضایش را با شادمانى و خرمى و مراقبت، سپر جان تو ساخته. همه ناملایمات، دردها، سختیها و غصه‏هاى دوران حمل را بجان خریده، تا آنگاه که دست قدرت (پروردگار) ترا (از تنگناى رحم) به پهنه زمین آورده. مادر دلخوش بوده ترا سیر کند و خود گرسنه ماند، ترا بپوشاند و خود برهنه باشد، و ترا سیراب کند و خود تشنه ماند، بر تو سایه افکند و خود در آفتاب بسر برد، سختى کشد و ترا بناز پرورد، بیدار ماند و ترا به خواب نوشین کند، اندرون او ظرف وجود تو بوده. دامنش آرامگاه، پستانش مشک آب و جانش سپر بلایت، گرم و سرد جهان را بخاطر تو بجان خریده، تو باید به همین اندازه از او تشکر کنى، و این حق‏شناسى را جز به یارى و توفیق خدا نتوانى. (ترجمه جنتى؛ ص415)